DefineBurada.CoM - Tekil Mesaj gösterimi

aslan6641 · 01-26-2010, 10:13 PM

Kösüklü, Gölbaşı

Kösüklü, Adıyaman ilinin Gölbaşı ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihi

İslahiye’nin Atmalı Köyünde ikamet eden, 94 yaşındaki “Kaba Oymağı”na mensup Bektaş TOPAL’a göre; “Osmanlı Devleti, Atmalı Aşireti’nden At ve Deve toplatmıştır. Ayrıca Atmalı’dan Asker istemiştir.

Malatya/Doğanşehir yöresinde İskân’a zorlanan Atmalı Oymakları, göçebe oldukları için İskân’a karşı çıkmışlar. Asker nezaretinde ve devlet tarafından, gündüzleri yaptırılan evler, geceleri oymaklar tarafından tekrar yıkılmakta idiler. Atmalı Oymaklarının geçimini erkekler temin etmekteydi. Kadınların dağlarda çalıştırılması ayıp karşılanırdı. Uzun süreli Askere alınacak erkeklerin aileleri mağdur olacaktı. Bu sebeple erkekler ailelerini riske sokmamak için, Askere gitmek istememişlerdir…Askerlik yapmak ve iskân edilmek istemeyen Atmalı Aşireti, göçe karar verir. Göç için kullanılan At ve Develer devlete verildiğinden, Sığırlarla göç etmek zorunda kalmışlardır.

Yazları Malatya, Arapkir, Arguvan ve Doğanşehir’den, Suriye’nin Çit-ü Çimen, Hama ve Humus yöresine göç ederken sığırları yorulan Atmalı Aşireti’nin bir kısmına “GOVASTİ” denilmiş, sığırları yorulmayıp göçe devam edenlere “GOVGUR” demişler.

”Van/Gürpınar ilçesinden Bırruki Aşiretine mensup İsmail GÜMÜŞ’e göre; “Atmalı ve Bırruki kardeştir. Göç edemeyip, İnekleri yorularak Anadolu’da kalanlara “Govasti”, İnekleri yorulmadan, Azerbaycan taraflarına göç edenlere “Govgur” demişler.” Gurmançca “GO”, İnek manasına gelir. “VASTİ”, yoruldu manalarına gelir. “GUR”, Kurt manasına gelir. Buna göre “Govasti” İnekleri yorulan, “Govgur” ise İnekleri yorulmayan, tam aksine Yiğit Kurt gibi olan manalarına gelmektedir.Oğuzlar’da Ordulaşma sisteminde 12 ve 24’lü teşkilatlanma vardır. Atmalı’da da 12’li sistem vardır.

Altı Oymak “Govasti”, Altı Oymak “Govgur”. Veya Altı Oymak Alevi, Altı Oymak Sünni şeklinde teşkilatlanmasını yapmıştır.“Govastiler” Güneydoğu Anadolu’da; Pazarcık, Besni, Gölbaşı, Elbistan, İslahiye yörelerini, İç Anadolu’da; Konya, Ankara/Haymana/Bala, Kırşehir, Sivas/Gürün, Tokat, Yozgat, Doğu Anadolu’da; Ağrı/Patnos, Erzurum, Erzincan, Elazığ, Tunceli, Bitlis, Van/Erciş ve Gürpınar yörelerine dağılmışlar. İslahiye’ye bağlı Atmalı Köyünde Govastiler oturmaktadırlar. Atmalıların en yaşlıları buraya yerleştikleri için, Kürtçe adına KO’LIKON demişler.

Atmalı Aşiretine mensup yaşlılar da 12 oymak olduğunu tasdik etmektedirler. 1-Tilkiler, 2-Kizirli, 3-Haydarlı, 4-Turuşlu, 5-Kabalar, 6-Mağıkan, 7-Ketüler, 8-Sadakalar, 9-Kızkapan, 10-Karalar, 11-Ağcalar, 12-Karahasanuşağı.

Antep Harbinde ölen, Çete Komutanı Mulla Mehmet KARAYILAN’ın da Atmalı’nın Kabalar Oymağından olduğunu biliyoruz. Bir tek Kızı Selvi, Gölbaşı’nın Kösüklü Köyünde yaşamaktadır. Pazarcık Belediye Başkanı Ali BOZDAĞ’ın İfadesine göre, Cumhurbaşkanlarından Turgut ÖZAL’ın Atmalı olduğunu öğreniyoruz.

Köyde inanis

Orta Asya’dan İran’a “Zarathustra” olarak gelen “Rişvan Atmalıları”, İran’da İslam ile tanıştıklarında, hemen kabullenmeleri zaman almıştır. Çünkü 10 bin yıllık eski Dini olan “Şamanizmi” bırakmaları çok zor olmuştur. İlk zamanlar Zarathustra ile İslam’ı birlikte yaşamak istemişler. Ancak Arap "Alimler" buna izin vermemişler. Türk "Alimlerden" Hacı Bektaş-ı Veli, “Kolaylaştırın, zorlaştırmayın, müjdeleyin, nefret ettirmeyin” Ayetinden hareketle, İslam’a aykırı olmayan “Zerdüşt İnanışlarını” da İslam’la birlikte yaşayabileceklerini açıklayınca, Atmalılar da akın akın bu Tarikata gönül vermişler.

“Ehli Beyt” sevgisini aşılayan Hacı Bektaş-ı Veli’nin, şehirdeki mensuplarına Bektaşi, köydeki mensuplarına Alevi denildi. Bu arada, Hz. Muhammed’in torunlarından İmam-ı Caferi’nin mezhebine tabi oldular. Tarikat ve Tasavvufta Bektaşi, Mezhep’te Caferi olan Atmalılara, Anadolu’da Alevi denildi. Daha sonraları Arap ülkelerine yakın oturan oymaklarda Sünnileşme başladı. Aslında “Sünnilik” diye bir Mezhep veya Tarikat yoktur. Peygamberin sünnetine uyan “Hanefi Mezhebine” gönül verdiler. Hanefilerin de çocuklarının adı Ali, Hasan ve Hüseyin’dir. Onlar da da “Ehli Beyt” sevgisi vardır.

Alevi Oymaklar:1-Tilkiler, 2-Ğallıkon, 3-Turuşlu, 4-Ağcalar, 5-Karalar, 6- Kizirli.

Sünni Oymaklar: 1-Kabalar 2-Mağıkan 3-Zettıkon 4-Sadakalar 5-Karahasanlar 6-Ketüler.

Coğrafya

Adıyaman iline 84 km, Gölbaşı ilçesine 21 km uzaklıktadır.

01-26-2010, 10:13 PM	#97
aslan6641 Tecrübeli Üye Üyelik tarihi: Dec 2009 Mesajlar: 1.119 Tecrübe Puanı: 65017	Kösüklü, Gölbaşı Kösüklü, Adıyaman ilinin Gölbaşı ilçesine bağlı bir köydür. Tarihi İslahiye’nin Atmalı Köyünde ikamet eden, 94 yaşındaki “Kaba Oymağı”na mensup Bektaş TOPAL’a göre; “Osmanlı Devleti, Atmalı Aşireti’nden At ve Deve toplatmıştır. Ayrıca Atmalı’dan Asker istemiştir. Malatya/Doğanşehir yöresinde İskân’a zorlanan Atmalı Oymakları, göçebe oldukları için İskân’a karşı çıkmışlar. Asker nezaretinde ve devlet tarafından, gündüzleri yaptırılan evler, geceleri oymaklar tarafından tekrar yıkılmakta idiler. Atmalı Oymaklarının geçimini erkekler temin etmekteydi. Kadınların dağlarda çalıştırılması ayıp karşılanırdı. Uzun süreli Askere alınacak erkeklerin aileleri mağdur olacaktı. Bu sebeple erkekler ailelerini riske sokmamak için, Askere gitmek istememişlerdir…Askerlik yapmak ve iskân edilmek istemeyen Atmalı Aşireti, göçe karar verir. Göç için kullanılan At ve Develer devlete verildiğinden, Sığırlarla göç etmek zorunda kalmışlardır. Yazları Malatya, Arapkir, Arguvan ve Doğanşehir’den, Suriye’nin Çit-ü Çimen, Hama ve Humus yöresine göç ederken sığırları yorulan Atmalı Aşireti’nin bir kısmına “GOVASTİ” denilmiş, sığırları yorulmayıp göçe devam edenlere “GOVGUR” demişler. ”Van/Gürpınar ilçesinden Bırruki Aşiretine mensup İsmail GÜMÜŞ’e göre; “Atmalı ve Bırruki kardeştir. Göç edemeyip, İnekleri yorularak Anadolu’da kalanlara “Govasti”, İnekleri yorulmadan, Azerbaycan taraflarına göç edenlere “Govgur” demişler.” Gurmançca “GO”, İnek manasına gelir. “VASTİ”, yoruldu manalarına gelir. “GUR”, Kurt manasına gelir. Buna göre “Govasti” İnekleri yorulan, “Govgur” ise İnekleri yorulmayan, tam aksine Yiğit Kurt gibi olan manalarına gelmektedir.Oğuzlar’da Ordulaşma sisteminde 12 ve 24’lü teşkilatlanma vardır. Atmalı’da da 12’li sistem vardır. Altı Oymak “Govasti”, Altı Oymak “Govgur”. Veya Altı Oymak Alevi, Altı Oymak Sünni şeklinde teşkilatlanmasını yapmıştır.“Govastiler” Güneydoğu Anadolu’da; Pazarcık, Besni, Gölbaşı, Elbistan, İslahiye yörelerini, İç Anadolu’da; Konya, Ankara/Haymana/Bala, Kırşehir, Sivas/Gürün, Tokat, Yozgat, Doğu Anadolu’da; Ağrı/Patnos, Erzurum, Erzincan, Elazığ, Tunceli, Bitlis, Van/Erciş ve Gürpınar yörelerine dağılmışlar. İslahiye’ye bağlı Atmalı Köyünde Govastiler oturmaktadırlar. Atmalıların en yaşlıları buraya yerleştikleri için, Kürtçe adına KO’LIKON demişler. Atmalı Aşiretine mensup yaşlılar da 12 oymak olduğunu tasdik etmektedirler. 1-Tilkiler, 2-Kizirli, 3-Haydarlı, 4-Turuşlu, 5-Kabalar, 6-Mağıkan, 7-Ketüler, 8-Sadakalar, 9-Kızkapan, 10-Karalar, 11-Ağcalar, 12-Karahasanuşağı. Antep Harbinde ölen, Çete Komutanı Mulla Mehmet KARAYILAN’ın da Atmalı’nın Kabalar Oymağından olduğunu biliyoruz. Bir tek Kızı Selvi, Gölbaşı’nın Kösüklü Köyünde yaşamaktadır. Pazarcık Belediye Başkanı Ali BOZDAĞ’ın İfadesine göre, Cumhurbaşkanlarından Turgut ÖZAL’ın Atmalı olduğunu öğreniyoruz. Köyde inanis Orta Asya’dan İran’a “Zarathustra” olarak gelen “Rişvan Atmalıları”, İran’da İslam ile tanıştıklarında, hemen kabullenmeleri zaman almıştır. Çünkü 10 bin yıllık eski Dini olan “Şamanizmi” bırakmaları çok zor olmuştur. İlk zamanlar Zarathustra ile İslam’ı birlikte yaşamak istemişler. Ancak Arap "Alimler" buna izin vermemişler. Türk "Alimlerden" Hacı Bektaş-ı Veli, “Kolaylaştırın, zorlaştırmayın, müjdeleyin, nefret ettirmeyin” Ayetinden hareketle, İslam’a aykırı olmayan “Zerdüşt İnanışlarını” da İslam’la birlikte yaşayabileceklerini açıklayınca, Atmalılar da akın akın bu Tarikata gönül vermişler. “Ehli Beyt” sevgisini aşılayan Hacı Bektaş-ı Veli’nin, şehirdeki mensuplarına Bektaşi, köydeki mensuplarına Alevi denildi. Bu arada, Hz. Muhammed’in torunlarından İmam-ı Caferi’nin mezhebine tabi oldular. Tarikat ve Tasavvufta Bektaşi, Mezhep’te Caferi olan Atmalılara, Anadolu’da Alevi denildi. Daha sonraları Arap ülkelerine yakın oturan oymaklarda Sünnileşme başladı. Aslında “Sünnilik” diye bir Mezhep veya Tarikat yoktur. Peygamberin sünnetine uyan “Hanefi Mezhebine” gönül verdiler. Hanefilerin de çocuklarının adı Ali, Hasan ve Hüseyin’dir. Onlar da da “Ehli Beyt” sevgisi vardır. Alevi Oymaklar:1-Tilkiler, 2-Ğallıkon, 3-Turuşlu, 4-Ağcalar, 5-Karalar, 6- Kizirli. Sünni Oymaklar: 1-Kabalar 2-Mağıkan 3-Zettıkon 4-Sadakalar 5-Karahasanlar 6-Ketüler. Coğrafya Adıyaman iline 84 km, Gölbaşı ilçesine 21 km uzaklıktadır.