İzmit

[aslan6641]

Faydalı, Kozan

Faydalı, Adana ilinin Kozan ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihi

Faydalı köyünün adı, Avşarların bir kolu olan Faydalı obasından gelmektedir. Faydalı Avşarı, 16. yüzyılda Maraş ve çevresinde bulunmaktaydı. Buradan yayılan Faydalı Avşarlarının bir kısmı Adana ve civarı ile Halep, Konya, Larende ve Yeni-İl’de yerleşmiştir. Onlardan bir bölüğün ise Doğu Karadeniz’e giderek Giresun’da yerleştiklerini ve halen varlıklarını devam ettirdiklerini biliyoruz.

[aslan6641]

Hamamköy, Kozan

Eldeki bulgulara ve rivayetlere göre Hamam köyü ahalisinin kahir ekseriyeti, Çorum kürtleri olarak da anılan Lek Aşiretindendir. Lek Aşireti için Horasanlı Türkmenler de denilmektedir. Osmanlı tarihi vesikalarında Lek Aşiretinden Ekradı-lek diye bahsedildiği görülür. Buradaki Ekrad kelimesi, Arapça menşeili Osmanlıca bir kelime olup, Kürt ve asi Türkmen manalarına gelmektedir.

Şu var ki Osmanlı da milliyet olgusundan ziyade ümmetçilik esası daha güçlü olduğundan ırki mensubiyet çoğu kez gözardı edilmiştir. Ve bu bağlamda birçok konuda olduğu gibi burada da işin milliyet boyutuna bakılmaksızın asi Türkmen ile Kürt çok defa aynı anlamda kullanılıp "Ekrad" ismiyle tabir edilmiş ve kayıtlara geçirilmiştir.

Osmanlı tarihi vesikalarında Lek Aşireti adına çok sık olarak rastlamak mümkündür. Lek Aşiretinin Kürtlüğü ya da Türkmenliği noktasında tatmin edici bir kesinlik yoktur. Bundan başka yine bazı metinlerde Lek Aşireti için Türkmen Kürtleri de denilmektedir.

Lek ya da Lekvanik olarak da adlandırılan bu Aşiretin Anadolu'ya İran'ın Kermanşah bölgesindeki Lekistan ya da Luristan denilen topraklardan geldiği sanılmaktadır. Zaten Lek Aşiretinin efradı bugün dahi İran Horasan'dan geldiklerini söylemektedirler.

Yapılan araştırmalara göre bugün İran Horasan'daki 100'e yakın köy, dil olarak şu anda Ankara Haymana'da meskun bulunan Lek aşireti mensuplarının konuştukları dile Yüzde 80 oranında benzeyen bir dille konuşurlar ve bunlarda kendilerine Lek derler. Kozan Hamam köyü halkı da yüzyıllardır kendilerine Lek demektedirler...

Şimdi burada şu var; Lek olgusu Tarihsel ve bir o kadar da bilimsel bir gerçeklik kazanmış durumdadır. Tarihi vesikalardan yola çıkarsak Lek aşiretinin hem Ekrad ve hem de Etrak olarak tezekkür edildiğini görüyoruz. Öyleki ve mamafih Osmanlı vilayet salnamelerinde Leklerden Bozulus Oğuz aşireti olarak da bahsedilmektedir. Yani Leklerin ırki menşei noktasında tam bir obsesyon sözkonusudur.

Horasan'dan Ebu Müslim Horasani hazretlerinin islam ordularında savaşan aşiret üyeleri mezhep savaşları nedeni ile Osmanlı ile taraf olmuşlardır. Osmanlı ise tarihi rakipleri Reşwanlar ile birlikte hayvancılıkla uğraşan bu İranlı aşiretlere kışlık olarak Rakka, Suriye ve Çukurovayı, yazlık olarak da Ankara, Konya ve Sivas mıntıkalarında vergisiz yaylama izni vermiştir.

Ancak özellikle Osmanlı Devleti ile Türkmen Safevi Devleti arasında 1514 yılında cereyan eden Çaldıran savaşı sonrasında mezhep baskıları sebebiyle Anadolu'dan Şah ülkesine doğru göçler olurken yine bir Türk yurdu olan İran ve Kafkasya'dan da aynı saiklerle Anadolu'ya doğru göçler görülmüştür. Özellikle sunni Türkmen ve Kürt aşiretlerin Anadolu'ya göçleri hız kazanmıştır. Osmanlı-İran savaşlarından sonra Anadolu'ya gelen Lek aşireti Anadolu'nun değişik yerlerine dağılmışlardır. Hatta bu göçler o kadar yoğun olmuştur ki 1700'lü yılların başında Çorum/Yozgat yakınlarında 6-7 bin nüfuslu bir "EKRAD-I LEK İLÇESİ" dahi kurulmuştur. İşte Hamam köyü halkının 1700'lü yılların sonunda Osmanlı devleti tarafından buradan getirilerek Çukurovaya yerleştirildiği sanılmaktadır. Sebebi ise o yıllarda osmanlının çukurova aşiretleriyle başı derttedir. ve bölge aşiretlerine yönelik bir süpürme harekatına girişmiş durumdadır. ve süpürülen aşiretlerin yerine doğudan yeni aşiretler getirilmektedir. Hamam köyü halkının doğudan getirilmesi bu bağlamdadır.

Kesin olmamakla beraber Lek Aşiretinin 1750 - 1800 yılları arasında Hamam köyüne geldikleri tahmin edilmektedir. Hatta bu iskandan hoşnut olmayan yöre halkının dertlerine tercüman olan ve bu dönemde yaşamış olan Dadaloğlu hiddetlenerek şu ağıdı yakmıştır.

Yozgat tarafından çıktı da bir paşa, Avşarınan Kürdü yaktı ataşa, çadırcı emeğin gitmesin boşa, beri gel hasmını gör Mecid paşa...

Dadaloğlu'nun burada kürtler diye andığı ahalinin o dönemde Hamamköyü, Arslanlı, Hacılar, Üçdut ve Gökçeyol köylerine yerleştirilen Kırıntılı ve Lek aşiretlerinin olması kuvvetle muhtemeldir.

Azönce de bahsedildiği üzere, Lek Aşiretinin Kürt ya da Türkmen niteliği tartışmalıdır. Ancak Osmanlı salnamelerine göre Lek aşireti daha çok Kürt anlamına gelen Ekrad kelimesiyle anılmaktadır. Bu kesindir. Ama yine dediğimiz gibi Osmanlı kayıtlarında göçebe ve asi Türkmenler içinde Kürt lafzının kullanıldığı bilinmektedir. Tarihi vesikalardan ve rivayetlerden anlaşıldığı üzere Lek Aşireti mensupları Hamam köyüne ilk yerleştirildiğinde dahi kürtçe konuşmuyorlardı. Bugün dahi konuştukları ve öz türkçe olarak tabir ettikleri dillerinde yeralan bazı kelimelerin İran, Azerbaycan, Horasan ve Irak Türkmenlerince de kullanıldığına şahid olunmuştur.

1800'lü yıllarda Kozan yöresindeki aşiret çatışmaları ve devlete isyanlar had safhaya çıkınca Osmanlı 1700'lü yıllarda yaptığı gibi yeniden Çukurova aşiretlerini sindirme harekatını başlatır. Böylece 1865 yılında Derviş Paşanın askeri komutasında bölge aşiretlerini tedip için kurulan "Fırka-i islahiye ordusu" ile Kozan aşiretleri ezilmiştir. Bu dönemde Fırka-i İslahiye Ordusunun siyasi önderi olan Ahmed Cevdet Paşa'nın anılarında dahi Kozanda iskan edilen Lek aşiretinin varlığına rastlıyoruz.

Burada bir anekdot olarak, birçok kürtçe sitede kozan hamam köyü halkından zorla türkleştirilen kütler olarak bahsedildiğini de not edelim. Ayrıca Konya Cihanbeylide, Kayseri Yahyalıda, Ankara Haymanada, Şanlıurfada, Adıyaman Kahtada, Adana ve Osmaniye il merkezlerinde ve hatta Suriyenin kuzeyinde yaşayan kürtlerden bir kısmı da kendilerini Lek Aşireti mensubu olarak görmektedir. Bunun yanında Şanlıurfa da özellikle bir lekliler mahallesi vardır.

[aslan6641]

Henüzçakırı, Kozan

Henüzçakırı, Adana ilinin Kozan ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihi

köy adını eteğinde kurulu oldugu "henüz" dagından almıstır. Çakırı'da köy halkının yapısından dolayı almıştır.

[aslan6641]

Ilıcaköy, Kozan

Ilıcaköy, Adana ilinin Kozan ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihi

Köyde anavarza kalesiyle yer altından mağara bağlantısı bulunan yapı dağı mağarası bulunmaktadır.

[aslan6641]

Işıkkaya, Kozan

Işıkkaya, Adana ilinin Kozan ilçesine bağlı bir köydür.

Eski adı Tetiridir. Rivayete göre adını bu yörede bol miktarda yetişme olanağı bulunan bir bitkiden almıştır. Ancak daha sonra bu ad ışıkkaya olarak değiştirilmiştir. Köy dağlık bir alanda kurulmuştur. Denilir ki güneş batıp da ay doğduğunda ayın ışıkları bu dağlar arasında bulunan köyün ilk olarak dağlarını aydınlatır ve dağlar aydınlanmış yani ışımış olur. Bu sebeple Işıkkaya isminin verildiği söylenir.

[aslan6641]

Karacaören, Kozan

Karacaören, Adana ilinin Kozan ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihi

Köyün adı eski bir yerleşim yuvası olan ve bir çok medeniyetlerin gelipde yerleştikleri bir örendir.Bu nedenle buranın adı Karacaören köyü olmuştur. Bu köyde bulunan eski okul çevre köyler arasındaki en eski okullardan olup; çevre köylerden Karacaören köyüne okumaya gelirlermiş.Aynı zamanda köyün her iki tarafında dereler bulunmakta olup köy eski çağlarda savaş kalesi olarak anılmaktadır.Eskiden bu köyün adı küçük mısır olarak anılırmış, köyde bulunan cami avlusunda insanlar özellikle cuma günleri namaz kılar yemeklerini yedikten sonra yollarına deva ederlermiş.

[aslan6641]

Karanebili, Kozan

Karanebili, Adana ilinin Kozan ilçesine bağlı bir köydür.

tarihi tarihi çok geniş bir köydür.bu köyü gelip gorenler bilirler nasıl bir güzellik oldugunu.Bu köyde kara nebi birinde biri yasarmıs galiba ismini buradan almıştır.